ترازنامه یکی از ریشه ای ترین سند های مالی یک شرکت است که برای نمایش دادن وضعیت مالی یک شرکت در یک زمان خاص استفاده می شود. ترازنامه برای کسب و کار ها ابزار بسیار مهمی است که به آن ها کمک می کند تا توانایی خود در پرداخت بدهی ها، میزان سودآوری و وضعیت مالی کلی شان را ارزیابی کنند.
آیا تا به حال علاقه مند بوده اید که چرا ترازنامه (وضعیت مالی ) نوشته می شود؟ یا اینکه بدانید از چه اجزایی تشکیل شده است؟ و یا اینکه چگونه بر اساس ترازنامه یک شرک یا یک سازمان را ارزیابی می کنند؟
در ادامه این مقاله به بررسی بیشتر ترازنامه(وضعیت مالی) و چگونگی کارکرد آن و اینکه چرا ترازنامه از اهمیت بالایی برخوردار است می پردازیم، با ما همراه باشید.
ترازنامه چیست و چگونه تنظیم می شود؟
ترازنامه Balance sheet (معادله حساب داری) یا بیلان، نام های دیگر ترازنامه هستند. ترازنامه یکی از اجزای اصلی صورت های مالی است که وضعیت مالی یک شرکت را در یک بازه زمانی مشخص نشان می دهد. و باید همواره بالانس (متعادل) باشد.
اجزای ترازنامه:
ترازنامه از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- دارایی ها: شامل موجودی نقد و بانک، موجودی کالا، دارایی های ثابت، دارایی های نامشهود و موارد مشابه
- بدهی ها و حقوق مالکانه: شامل حساب های پرداختنی، پیش دریافت ها، سرمایه، و سود و زیان انباشته
جایگاه ترازنامه در صورت های مالی:
ترازنامه یکی از اجزای اصلی صورت های مالی است. صورت های مالی شامل موارد زیر می شوند:
- صورت سود و زیان: نشان دهنده درآمد، هزینه ها، و سود خالص
- صورت وضعیت مالی (ترازنامه): ارائه دهنده وضعیت دارایی ها، بدهی ها و حقوق مالکانه
- صورت تغییرات در حقوق مالکانه: بررسی تغییرات سرمایه و سود و زیان انباشته
- صورت جریان های نقدی: اطلاعات مربوط به ورود و خروج وجه نقد
کاربرد ترازنامه
به کمک گزارش نامه (سود و زیان) می توان به وضعیت مالی آینده شرکت پی برد و پیش بینی کرد که شرکت در چه وضعیت مالی قرار دارد و در گذشته چه سود و زیان هایی داشته است، و به بهبود و رشد شرکت کمک کرد.
ترازنامه چه چیزی را مشخص می کند؟
ترازنامه مشخص می کند که وضعیت مالی یک کسب و کار چگونه است. به طور خاص، ترازنامه ترکیب دارایی ها، بدهی ها و حقوق مالکانه شرکت را نشان می دهد. این ابزار به ما کمک می کند تا بفهمیم:
- چه مقدار دارایی (مانند موجودی نقد، موجودی کالا، دارایی ثابت و دارایی های مشهود و نامشهود) در اختیار داریم
- چه مقدار بدهی (حساب های پرداختنی، پیش دریافت ها و سایر تعهدات مالی) بر دوش شرکت است
- حقوق مالکانه، که شامل سرمایه گذاری های مالکین و سود و زیان انباشته است
در واقع، ترازنامه نشان دهنده تعادل میان دارایی ها و بدهی ها است و اگر دو طرف آن (دارایی ها و مجموع بدهی ها به علاوه حقوق مالکانه) برابر باشند، به این معناست که وضعیت مالی کسب وکار متعادل و سالم است.
دارایی به چند بخش تقسیم می شوند؟دارایی ها به چند بخش اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از:
- دارایی های مشهود: این دسته شامل دارایی هایی است که قابل لمس و مشاهده هستند، مانند موجودی نقد و بانک، موجودی کالا و دارایی های ثابت (مثل تجهیزات، ماشین آلات، املاک و مستغلات)
- دارایی های نامشهود: این دارایی ها قابل مشاهده یا لمس نیستند و شامل مواردی مانند برند، حقوق مالکیت معنوی، و مجوز ها می شوند
در ترازنامه، جمع این دو بخش باید برابر با مجموع بدهی ها و حقوق مالکانه باشد تا ترازنامه بالانس باشد.
در بخش بدهی چه اطلاعاتی نوشته می شود؟
در بخش بدهی ترازنامه اطلاعات مربوط به تعهدات مالی کسب و کار ذکر می شود. این بخش شامل موارد زیر است:
- حساب های پرداختنی: این شامل بدهی هایی است که کسب و کار به تأمین کنندگان و دیگر طرف های معامله دارد و باید در مدت زمان کوتاهی (کمتر از یک سال) پرداخت شود.
- پیش دریافت ها: مبالغی که کسب و کار از مشتریان به طور پیش پرداخت برای کالا یا خدماتی که هنوز ارائه نشده اند دریافت کرده است.
- بدهی های مالیاتی: شامل مالیات های معوقه که باید پرداخت شوند.
- حقوق و دستمزد معوق: تعهداتی که در مورد پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان هنوز پرداخت نشده اند.
- بدهی های بلندمدت: این بدهی ها معمولاً مربوط به وام ها، قرض ها و دیگر تعهدات مالی است که بازپرداخت آن ها بیشتر از یک سال زمان می برد.
این اطلاعات باید در ترازنامه به طور دقیق و شفاف ثبت شوند تا وضعیت مالی کسب و کار به طور کامل و درست نمایش داده شود.
نقش و اهمیت صورت های مالی و یادداشت های توضیحی
صورت های مالی اسناد کلیدی برای ارزیابی وضعیت مالی یک سازمان یا شرکت هستند. این اسناد اطلاعاتی جامع از جنبه های مالی یک کسب و کار ارائه می دهند و به مدیران، سرمایه گذاران، و سایر ذی نفعان کمک می کنند تا تصمیم گیری های موثری داشته باشند.
یکی از بخش های مهم این اسناد، صورت جریان های نقدی است که به بررسی تغییرات وجوه نقد در طول یک دوره مالی می پردازد. صورت جریان های نقدی اطلاعات زیر را در اختیار کاربران قرار می دهد:
- میزان درآمد کسب شده طی دوره مالی.
- مبلغ پرداخت نشده ها و بدهی های جاری.
- میزان نقدینگی در ابتدای سال و نقدینگی باقی مانده در پایان سال.
این داده ها به درک بهتر جریان نقدینگی شرکت و مدیریت منابع مالی کمک می کنند.
یادداشت های توضیحی: کلید شفافیت مالی
یکی از اجزای حیاتی صورت های مالی، یادداشت های توضیحی است. این بخش نه تنها جزئیات و شفافیت بیشتری درباره اعداد ارائه شده در صورت های مالی فراهم می کند، بلکه ارتباط دقیق این اعداد با واقعیت های مالی را مشخص می سازد.
به عنوان مثال، در صورت سود و زیان، درآمد شرکت به همراه شماره ای خاص ثبت می شود. این شماره به یادداشت های توضیحی ارجاع داده شده است. با مراجعه به بخش یادداشت های توضیحی، می توان فهمید که این درآمد از چه منابعی حاصل شده است.
یادداشت های توضیحی جزئیات بیشتری را درباره موارد زیر ارائه می دهند:
- منابع درآمد ثبت شده.
- نحوه محاسبه دارایی های ثابت و بدهی ها.
- اجزای سرمایه، اندوخته قانونی، و سایر اقلام ترازنامه.
- جزئیات هزینه های فروش، اداری، و عمومی.
- نحوه محاسبه بهای تمام شده کالاها یا خدمات.
این بخش به کاربران اجازه می دهد تا به عمق داده های مالی پی ببرند و تحلیل های دقیق تری انجام دهند.
حقوق صاحبان سهام در ترازنامه چیست؟
حقوق صاحبان سهام در ترازنامه به مقدار سرمایه گذاری شده توسط مالکان شرکت اشاره دارد که از جمع سرمایه اولیه، اندوخته ها و سود های انباشته شده به دست می‌آید. این بخش در واقع نشان دهنده سهم صاحبان سهام از دارایی های شرکت پس از کسر بدهی هاست.
در ترازنامه چه چیزی گزارش می شود؟
در ترازنامه، اطلاعات مربوط به وضعیت مالی شرکت گزارش می شود. ترازنامه دو بخش اصلی دارد که در آن دارایی ها و بدهی ها به همراه حقوق صاحبان سهام ذکر می شوند. این گزارش به طور کلی نشان دهنده وضعیت مالی شرکت در یک زمان خاص است و از طریق آن می توان درک دقیقی از منابع و تعهدات مالی کسب و کار به دست آورد.
چه فرقی بین دارایی ثابت و دارایی مالی وجود دارد؟
به طور خلاصه، دارایی ثابت به دارایی هایی اطلاق می شود که برای فعالیت های تجاری بلند مدت مورد استفاده قرار می گیرند و در شرکت باقی می مانند، در حالی که دارایی مالی معمولاً دارایی هایی هستند که نقدینگی بالاتری دارند و ممکن است به سرعت تبدیل به وجه نقد شوند.
چرا ترازنامه برای کسب و کار مهم است؟
ترازنامه یکی از ابزار های اصلی در حسابداری است که به کسب و کار ها کمک می کند تا تصویر دقیق تری از وضعیت مالی خود داشته باشند و بر اساس آن تصمیمات استراتژیک اتخاذ کنند.
هر چند وقت یکبار لازم است که ترازنامه بنویسیم؟
نوشتن ترازنامه بستگی به نیاز کسب و کار و نوع فعالیت آن دارد. در بیشتر موارد، ترازنامه باید به صورت فصلی یا سالانه تنظیم شود. این به معنای این است که کسب و کار ها معمولاً در پایان هر سه ماه (فصل) یا در پایان هر سال مالی، ترازنامه خود را تهیه می کنند. البته در برخی مواقع بسته به نوع فعالیت و نیاز های داخلی شرکت، ممکن است ترازنامه ها به صورت ماهانه یا حتی هفتگی نیز تهیه شوند.
در مجموع، بسته به نیاز اطلاعات مالی و الزامات قانونی، ترازنامه می‌تواند به صورت ماهانه، فصلی یا سالانه تنظیم شود.
کلام پایانی
ترازنامه ابزاری حیاتی برای هر کسب وکار است که تصویر دقیقی از وضعیت مالی آن ارائه می دهد. این گزارش با نمایش دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام، به کسب و کار ها کمک می کند تا نه تنها توانایی خود در پرداخت بدهی ها را ارزیابی کنند، بلکه از آن برای تصمیم گیری های استراتژیک و بهبود عملکرد مالی استفاده کنند.
ترازنامه همچنین به سرمایه گذاران، شرکا و تحلیلگران امکان می دهد تا بر اساس اطلاعات دقیق مالی، تصمیمات آگاهانه تری بگیرند. به همین دلیل، تنظیم ترازنامه به طور منظم و به روز برای هر کسب و کاری ضروری است و باید به عنوان یکی از مهم ترین ابزار های مالی مورد توجه قرار گیرد.
خیلی خوب، راحت و شیرین توضیح داده بودین. ممنونم خسته نباشید.