ترازنامه یکی از ریشه ای ترین سند های مالی یک شرکت است که برای نمایش دادن وضعیت مالی یک شرکت در یک زمان خاص استفاده می شود. ترازنامه به صورت یک جدول، با دو ستون یعنی دارایی ها و بدهی ها، است. این دو ستون در دو طرف جدول، نشان دهنده دو طرف معادله ترازنامه مالی یا وضعیت مالی شرکت هستند.
آیا تا به حال علاقه مند بوده اید که چرا ترازنامه(وضعیت مالی ) نوشته می شود؟ یا اینکه بدانید از چه اجزایی تشکیل شده است؟ و یا اینکه چگونه بر اساس ترازنامه یک شرک یا یک سازمان را ارزیابی می کنند؟ در ادامه این مقاله به بررسی بیشتر ترازنامه(وضعیت مالی) و چگونگی کارکرد آن و اینکه چرا ترازنامه از اهمیت بالایی برخوردار است می پردازیم، با ما همراه باشید. برای دانستن اطلاعات بیشتر در رابطه با ترازنامه این مقاله را تا انتها دنبال کنید.
ترازنامه چیست؟
ترازنامه Balance sheet(معادله حساب داری) یا بیلان، نام های دیگر ترازنامه هستند. و ان را اینگونه می توان تعریف کرد:
ترازنامه وضعیت مالی یک شرکت است، که اطلاعات مربوط به میزان بدهی و سرمایه را به ما می گوید، شما وقتی می خواهید یک business یا یک شرکت را ارزیابی کنید، یا در آن سرمایه گذاری کنید حتما صورت های مالی آن شرکت را بررسی کنید در واقع زبان business این صورت های مالی هستند که اطلاعات دقیق از سود و زیان و ثروت خالص یک شرکت را به شما می دهد، و در تصمیم گیری برای آینده شرکت به شما کمک فراوانی خواهد کرد.
وضعیت مالی یک شرکت تجاری در برگیرنده منابع اقتصادی تحت کنترل آن، ساختار مالی آن، میزان نقدشوندگی و توان بازپرداخت بدهی ها، و ظرفیت سازگاری آن با تغییرات محیط عملیاتی است. که اطلاعات وضعیت مالی یک شرکت در ترازنامه نوشته میشود.
در آن همه گزارش ها از جمله سود و زیان بدهی و اطلاعاتی دقیق تر از وضعیت مالی که برای حسابداری یک شرکت اهمیت ویژه ای دارد و می تواند معیار ارزش گذاری یک شرکت باشد که سود و بدهی های آن به چه صورت است. و در تصمیم گیری فرایند اساسی مالی کمک فراوانی می کند و آشکار کننده وضعیت مالی یک شرکت است.
کاربرد ترازنامه
به کمک گزارش نامه( سود و زیان) می توان به وضعیت مالی آینده شرکت پی برد و پیش بینی کرد که شرکت در چه وضعیت مالی قرار دارد و در گذشته چه سود و زیان هایی داشته است، و به بهبود و رشد شرکت کمک کرد.
ترازنامه چه چیزی را مشخص می کند؟
ترازنامه مشخص میکند که یک شرکت چه میزان دارایی و چه میزان بدهی دارد که بر اساس آن می توان وضعیت مالی شرکت را تعیین، و سود و زیان های شرکت را پیش بینی کرد.
ترازنامه از چه اجزایی تشکیل شده است؟
ترازنامه از سه بخش اصلی(دارایی-بدهی-سرمایه) تشکیل شده است، و اطلاعات دقیق را به ما می دهد، که به صورت حسابی و گزارش نوشته می شوند، هر بخش آن به دو قسمت دیگر تقسیم می شود، و اطلاعات هر بخش با هم متفاوت اند و برای شرکت هر بخش اهمیت ویژه ای دارد.
در بخش دارایی چه اطلاعاتی نوشته می شود؟
- دارایی_حسابی: دارایی ها در سمت راست ترازنامه نوشته می شوند و به حرف T انگلیسی شباهت دارد، که در سمت راست آن حساب های دارایی، و در سمت چپ آن بدهی، و در سمت چپ قسمت پایین حقوق صاحبان سهام نوشته می شوند.
- دارایی_گزارشی: نوع گزارشی آن به صورت ستونی هست که به ترتیب از بالا به پایین دارایی ها، بدهی ها ،حقوق صاحبان سهام ذکر می شود.
در هرکدام از این ترازنامه ها ترتیب قرارگیری این اقلام به این شکل است که دارایی ها به ترتیب نقدشوندگی آن از بالا به پایین نوشته می شود یعنی هر چقدر نقدشوندگی بیشتری داشته باشد راحت تر نقد می شود، که بالای ترازنامه نوشته می شود. بدهی ها به ترتیب سررسید آن ذکر میشوند. بهتر است بدانید که در ترازنامه قیمت ها به قیمت تاریخی خود ثبت می شوند و مستهلک می شوند در واقع قیمت ها به روز نمی شوند، مگر اینکه خودتان بخواهید آن را به روز کنید.
دارایی به چند بخش تقسیم می شوند؟- نقد شوندگی بالا: در واقع سر رسید آن ها بیشتر از یک سال است، مانند: مالیات، بدهی های بانکی.
- ثابت: که در واقع نقد شوندگی پایین تری نسبت به دارایی هایی با نقد شوندگی بالا دارند. مانند موجودی کالا، حساب های قابل نقد، وجه نقد.
- مالی: عمر آن ها بیشتر از یک سال است، که جزء هیچ کدام از دارایی های قبلی قرار نمی گیرند. مانند سرمایه گذاری های بلند مدت، سپرده های بانکی بلند مدت و…
در بخش بدهی چه اطلاعاتی نوشته می شود؟
بدهی ها شامل دو بخش هستند:
- بدهی جاری: بدهی هایی که سر رسید آن کمتر از یک سال است یعنی باید کمتر از یک سال پرداخت شوند، مانند بدهی های دستمزد، اجاره، بدهی بانکی.
- بدهی بلندمدت: بدهی هایی که سر رسید آن ها بیشتر از یک سال است، که شامل دیون های بلند مدت و مالیات است.
حقوق صاحبان سهام در ترازنامه چیست و به چند دسته تقسیم می شود؟
حقوق صاحبان سهام سرمایه ای که صاحبان در ابتدا به کسب و کار تزریق می کنند، و به سه دسته تقسیم میشود:
سهام ممتاز، عادی، سود انباشته.
در ترازنامه چه چیزی گزارش می شود؟
در ترازنامه، در بخش گزارش بدهی و سرمایه، گزارش میشود و واحد اندازه گیری گزارش در ایران ریال می باشد که در ترازنامه در بخش گزارش با واحد ریال نوشته میشود.
چه فرقی بین دارایی ثابت و دارایی مالی وجود دارد؟
همان طور که گفته شد، دارایی های ثابت باید در طی یک سال تبدیل به وجه نقد شود، اما دارایی های مالی نقدشوندگی بالا تری نسبت به دارایی ثابت دارند یعنی بیشتر از یک سال طول می کشد تا تبدیل به وجه نقد شود.
چرا ترازنامه برای کسب و کار مهم است؟
با استفاده از ترازنامه تمام اطلاعات شرکت از جمله، سود و زیان، دارایی، بدهی و…برای شما روشن می شود، در ضمن داشتن یک ترازنامه دقیق و مفید به ارزیابی شرکت شما کمک می کند یعنی آشکار کننده وضعیت مالی شرکت است و در تصمیم گیری برای آینده شرکت به شما کمک خواهد کرد. در ضمن شرکتی که میزان بدهی های آن بیشتر از دارایی آن است ریسک بیشتری برای سرمایه گذاری دارد.
هر چند وقت یکبار لازم است که ترازنامه بنویسیم؟
نوشتن ترازنامه برای سود و زیان در هر لحظه مهم است. اگر که شرکت شما سود بالایی دارد باید هر روز ترازنامه نوشته شود و آمار لحظه ای سود یا زیان شرکت در اختیارتان باشد.
نتیجه گیری
در این مقاله توضیح دادیم که ترازنامه از اهمیت بالایی برخوردار است و نمی توان آن را نادیده گرفت، چون آشکار کننده وضعیت مالی یک سازمان است و اطلاعات کافی را در رابطه با سود و زیان سازمان و مقدار بدهی را به ما گزارش می دهد، و در ارزیابی یک سازمان نقش حیاتی دارد، و برای رشد و عملکرد و توسعه بهتر شرکت به ترازنامه نیاز دارید.