هر شرکت یا کسب و کاری، مسئولی برای پیگیری صورت های مالی و اقتصادی دارد که حسابدار نامیده می شود. در ابتدا به تعریف حسابرس می پردازیم تا تمایز بین عملکرد حسابرس و حسابدار را توضیح دهیم. در واقع، حسابرسی مجموعه‌ای از رویه‌هایی است که برای یافتن خطاها و تخلفات از طریق بازرسی دقیق همه پرونده‌ها و اسناد موجود در شرکت یا کسب‌وکار استفاده می‌شود.
همچنین هدف حسابرسی ممکن است بررسی صورتهای مالی برای تعیین اینکه آیا استانداردهای حسابداری لازم رعایت شده است یا خیر بیان شود. اگر می خواهید بدانید حسابرسی چیست؟ و تمایز بین حسابرسی و حسابداری و همچنین تعهدات حسابرس در قبال شما چیست؟ تا آخر این مقاله با چالاک باشید.
حسابرسان شواهد را بررسی می کنند، تمام منابع داخلی، از جمله حسابداران را مورد سوال قرار می دهند، و مدارک را با آگاهی از تمامی سیستم ها جهت کنترل داخلی و بازرسی اسناد، بررسی می کنند. به طور کلی حسابرس را می توان به عنوان فردی ناظر بر فعالیت های حسابدار معرفی کرد که از طریق تهیه گزارش، کلیه صورت های مالی و اسناد را شفاف سازی می کند.
حسابرس کیست؟
اکنون باید به شما توضیح دهیم که حسابرس چیست و چه کاری می تواند انجام دهد، یعنی فردی که وظیفه دارد به طور مستقل سوابق و اسناد مالی یک کسب و کار یا سازمان را بررسی کند. کلیه گزارشات و اسناد مالی باید توسط حسابرسان با استفاده از معیارهای تعیین شده توسط یک نهاد دولتی بررسی شود. حسابرس باید گزارشی تهیه و به مدیران ارائه کند تا اسناد را ممیزی کنند.
تمایز بین حسابدار و حسابرس به طور کلی می تواند به شرح زیر خلاصه شود.
یک حسابدار که تمام نیازها و گزارش های مالی را پیگیری می کند، در واقع مسئول امور مالی یک تجارت، بانک یا سازمان دولتی است. به شخصی که بر تمام کارهای حسابدار نظارت خواهد داشت، حسابرس نیز گفته می شود. تاریخچه حسابرسی گسترده است. تجزیه و تحلیل شواهد نشان می دهد که در قرن چهاردهم پس از میلاد،در طی معاملات گروهی افرادی به عنوان حسابرس به کار گرفته می شدند.
بانک ملی ایران از سال 1310 شروع به استفاده از حسابرسی و حسابداری کرد. با گذشت زمان و نیاز به استفاده از حسابرس، امروزه در کلیه مشاغل، بانک ها، مؤسسات مالی و ادارات از حسابرس استفاده می شود.
هدف حسابرسی
صورت های مالی شرکت و اداره باید همیشه به صورت شفاف ارائه شوند. برای تأیید کلیه اسناد، حسابرسی انجام می شود. هر گونه محاسبه یا تجزیه و تحلیل اطلاعات نیاز به یک حسابرسی کامل دارد. شرکت‌ها، کارخانه‌ها و مؤسسات معمولاً یک حسابرس که در انجام کار مهارت دارد را استخدام می‌کنند تا صورتهای مالی و اسناد را بررسی کند.
مطالب مرتبط: حداقل حقوق ۱۴۰۲ و میزان افزایش حقوق کارگران
ویژگی های یک حسابرس
شما باید در هر فردی که برای انجام ممیزی استخدام می کنید به دنبال ویژگی های اخلاقی و حرفه ای باشید. حسابداران و حسابرسانی که مستقیماً با امور مالی کار می کنند ملزم به پیروی از دستورالعمل های اخلاقی خاصی هستند. در نتیجه یکی از مهم ترین جنبه های حوزه مالی یک شرکت ممکن است استخدام یک فرد بسیار قابل اعتماد برای حسابرسی باشد.
- حسابرس مسئول رعایت تمامی استانداردهای اخلاقی و قوانین مرتبط با حسابرسی برای خود و دیگران است.
- حسابرس باید استانداردهای حسابرسی بخش و شرکت را در نظر بگیرد.
- حسابرس در بررسی امور مالی و اصول بنیادی باید با روش حسابرسی و اصول آن آشنایی کامل داشته باشد.
دسته بندی حسابرسان
حسابرسان دو دسته هستند و هر دسته بسته به تقاضای شغلشان ملزم به انجام وظایف مختلفی هستند.
حسابرسان درون سازمانیهیئت مدیره یا رئیس یک شرکت حسابرس داخلی را جهت بررسی سوابق مالی موسسه و کسب و کار استخدام می کند. گزارش ماهانه یا سالانه فعالیت های حسابداری توسط حسابرس به هیأت مدیره ارائه شود. در این نوع حسابرسی، واحد تجاری یا شرکت مرکزی در حوزه مسئولیت حسابرس است.
حسابرس بی طرفیک فرد آگاه و خارج از گروه معمولاً توسط شرکت های بزرگ استخدام می شود تا صورت های مالی شرکت را بررسی کند. حسابرس بی طرف یک حسابرس مستقل است که به تنهایی مشغول به کار است و با مشاغل بزرگ و کوچک، سازمان های دولتی، دفاتر و کارخانه ها فعالیت می کنند. طبق دستورالعمل ها و استانداردهایی که شرکت مربوطه به آنها ابلاغ کرده است کلیه عملیات حسابرسی خود را انجام می دهند.
حسابرسی های مختلف
حسابرسی ها به دلایل مختلفی در هر اداره، کارخانه و تجارتی انجام می شود.
حسابرسی صورت های مالی
حسابرسی صورتهای مالی اولین انتخابی است که در بحث حسابرسی به ذهن متبادر می شود. صورتهای مالی یک شرکت به منظور اعتبارسنجی آن مورد بررسی قرار می گیرند. در این نوع حسابرسی، شخص ثالثی که عضوی از کارکنان شرکت نیست، می‌تواند تمامی عوامل مالی را بررسی کرده و گزارش کاملی از صورتهای مالی به هیئت مدیره و مدیریت ارشد ارائه کند.
حسابرسی عملیاتی:
شرکت ها از یک فرد آگاه برای حسابرسی اهداف تعیین شده در یک سازمان استفاده می کنند. حسابرسی عملیاتی به فرآیند روشمند و منظم ارزیابی اشاره دارد که برای تهیه گزارشی در مورد سطح کارایی مالی و اثربخشی عملیات مهم شرکت استفاده ی شود. سطح کارایی اقتصادی و اثربخشی کلیه سیستم های حسابداری و پیشنهادات اصلاحی برای بهبود کارایی فعالیت های شرکت از نتایج حسابرسی عملیاتی می باشند.
حسابرسی رعایتی
میزان رعایت سیاست های داخلی و احکام هر شرکت با استفاده از یک حسابرس تعیین می شود. به عبارتی هر شرکتی دارای قوانین و مقررات جداگانه خود و همچنین احکام و سیاست های داخلی می باشد که بر اساس آن به رتبه بندی افراد خواهند پرداخت.
حسابرسی حقوقی:
زمانی که اختلافات مالی رخ می دهد، با حضور یک حسابرس آگاه و با تجربه می توان تمامی اختلافات را بررسی کرد، این شرایط می تواند شامل ضررهای مالی و تجاری شرکت، تخلف مداوم کارکنان و اختلاف نظر بین صاحبان یا شرکای یک تجارت یا کارخانه باشد. در این شرایط استفاده از روش حسابرسی حقوقی یک ضرورت است.
استانداردهای حسابرسی چیست؟
در زمینه ارزیابی کیفیت کار حسابرسان استانداردهایی در نظر گرفته می شود و معمولاً از سه دسته برای گروه بندی این استانداردها استفاده می شود که در ادامه هر یک را مختصرا توضیح خواهیم داد.
استانداردهای عمومی حسابرسی
در این روش شخص یا افرادی که شرایط لازم را داشته باشند و آموزش های لازم را دیده باشند به عنوان حسابرس انتخاب می شوند. حسابرس باید به طور مستقل رأی خود را در این نوع حسابرسی حفظ کنند. در این نوع استاندارد، تهیه گزارش و رسیدگی باید با مراقبت حرفه ای صورت گیرد
استانداردهای عملیات (رسیدگی)
در عملیات حسابرسی باید برنامه ریزی کافی وجود داشته باشد و کار کارکنان باید به درستی نظارت شود. برای ارائه و ارزیابی گزارش صورتهای مالی و وضعیت مالی شرکت از قبیل میزان بدهی ها و پرداختی باید توجه خاصی در مورد جمع اوری مدارک و مستندات برای جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی در حین حسابرسی، مبذول دارید. با توجه به اهمیت این نوع حسابرسی، برای اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی که از طریق بازرسی و تحقیق به دست آمده است، باید شواهد و مدارک کافی وجود داشته باشد.
استانداردهای گزارشگری
گزارشی که ارائه می شود باید نشان دهد که صورتهای مالی بر طبق اصول حسابداری تهیه شده است همچنین باید نشان دهد که اصول در دوره جاری نسبت به دوره قبل، به طور یکنواخت رعایت نشده است. اطلاعات می‌بایستی بطور شفاف طبق یادداشت های ضمیمه صورتهای مالی ارائه شده ذکر گردد.
حسابرسی و حسابداری چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟
حسابرسی و حسابداری علیرغم شباهت‌هایشان با یکدیگر تفاوت دارند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
- حسابدار یکی از کارکنان شرکت است و حسابرس کسی است که برای بررسی صورت های مالی حسابدار، توسط شرکت تجاری یا سازمان دیگری استخدام می شود. در واقع حسابرس قبل از اینکه مشغول به کار شود هیچگونه ارتباطی با شرکت مورد نظر ندارد.
- حسابدار باید به صورت روزانه فعال باشد، در حالی که حسابرس معمولاً صورتهای مالی را بررسی می کند و تقلب را به صورت ماهانه یا سالانه بررسی می کند.
- وجود یک حسابدار ضروری است در حالی که وجود حسابرس از چنین اهمیتی برخوردار نیست و بسیاری از مشاغل حسابرس ندارند.
- گزارش ماهانه یا سالانه توسط حسابدار به هیئت مدیره ارسال می شود تا بدین نحو تصویری از ثبات مالی کارخانه یا کسب و کار قابل مشاهده باشد. حسابرس به طور کاملا مستقل این گزارش را بررسی می کند تا از صحت و درستی آن اطمینان یابد.
- حسابدار به دلیل فعالیت منظم در شرکت دارای یک اتاق و یک فضای کاری در شرکت است. در حالی که، حسابرس مجموعه ای نخواهد داشت و ممکن است از یک کسب و کار به تجارت دیگر منتقل شود.
- پایان کار حسابداران، شروع کار حسابرسان است.
تعهدات حسابرس
حسابرسان اغلب به دلایل مختلف به کار گرفته می شوند. با این حال، موارد زیر برخی از مهم ترین مسئولیت های حسابرس هستند.
- مقایسه حساب های شرکت با صورت های مالی و مقررات داخلی آن
- تجزیه و تحلیل داده ها و جمع آوری داده های نهایی برای نظارت بیشتر بر حسابداران و تضمین صحت گزارش های آنها
- تجزیه و تحلیل جامع سیستم های گزارشگری مالی که می تواند صحت خروجی آنها را تضمین کند.
- توصیه به بهبود عملیات داخلی و شناسایی راه هایی برای جلوگیری از اشتباهات و سوء استفاده مالی.
مزایای استفاده از حسابرس
استفاده از حسابرس در یک سازمان یا شرکت دارای بسیاری از مزایاست. در زیر تعدادی از این مزایا را بررسی می‌کنیم:
- اطمینان از صحت و دقت اطلاعات مالی: حسابرسان حرفه‌ای مسئولیت بررسی صحت و قابل اعتماد بودن اطلاعات مالی را بر عهده می‌گیرند. با بررسی و ارزیابی دقیق روش‌ها و رویه‌های مالی سازمان، حسابرسان مطمئن می‌شوند که اطلاعات مالی درست و کامل است و با استانداردهای حسابداری مطابقت دارد.
- بهبود سیستم کنترل داخلی: حسابرسان با بررسی و ارزیابی سیستم‌ها و فرآیندهای داخلی سازمان، نقاط ضعف و نواقص را شناسایی می‌کنند و پیشنهاداتی برای بهبود آنها ارائه می‌دهند. این کار باعث افزایش کارآیی و کاهش خطاها و ریسک‌های مالی در سازمان می‌شود.
- اعتماد عمومی: حضور یک حسابرس مستقل و معتبر در سازمان، به عمومیت و شفافیت فعالیت‌های مالی و مدیریتی سازمان کمک می‌کند. حسابرسی مستقل و جامع به عمومیت اطلاعات مالی سازمان و افزایش اعتماد عمومی در بین سهامداران، مشتریان، بانک‌ها و سایر ذینفعان منجر می‌شود.
- رفع اشکالات قانونی: حسابرسان با بررسی رعایت قوانین و مقررات مالی و مالیاتی، از رفع هرگونه تخلف و عدم رعایت مقررات مطمئن می‌شوند. این امر سازمان را در برابر خطرات قانونی و پیگرد قانونی محافظت می‌کند.
- توجیه نقاط قوت و ضعف: حسابرسان با بررسی عملکرد مالی سازمان، نقاط قوت و ضعف آن را شناسایی و گزارش می‌دهند. این اطلاعات به مدیران و سهامداران کمک می‌کند تا بهبودهای لازم را در سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های خود ایجاد کنند.
- پیشگیری از تقلب و تخلف: حسابرسی منظم و مستمر توسط حسابرسان مستقل می‌تواند از تقلب و تخلفات مالیاتی، سوءاستفاده از دارایی‌ها و کلاهبرداری‌های مالی جلوگیری کند. این کار با ایجاد رعایت اصول اخلاقی و مالیاتی در سازمان، سودمندی‌های قابل توجهی را به همراه دارد.
در کل، حسابرسی منظم و کارآمد توسط یک حسابرس مستقل، اعتماد و قابلیت اطمینان را به سازمان و ذینفعانش می‌بخشد و بهبودهای لازم را در فرآیندهای مالی و مدیریتی سازمان ایجاد می‌کند.
سخن پایانی
به طور کلی وظایف حسابرس در جمع‌آوری و مقایسه اعداد و ارقام و گزارشات مالی و در نهایت تأیید یا رد آنها خلاصه می‌شود. نظر حسابرس در مورد تأیید یا رد گزارشات مالی چه در اثر اشتباه چه تقلب، در قالب اظهار نظر حسابرسی ارائه می‌گردد.
تعریف حسابرسی، تمایز بین حسابرسی و حسابداری، و مسئولیت های حسابرس همه در این مقاله پوشش داده شده است. امیدوارم که این مقاله برای شما سودمند واقع شده باشد.
سلام
به طور شخصی، من با حسابرسان همکاری کرده‌ام و تجربه‌های خود را با آنها داشته‌ام. حسابرسان با دقت و حرفه‌ای بررسی‌های لازم را انجام داده و به من پیشنهاداتی برای بهبود مدیریت مالی شرکتم کمک کرده اند. این روند به من کمک کرد تا مطمئن شوم که گزارش‌های مالی شرکتم به درستی تهیه شده‌اند و روند حسابداری و مالیاتی ما به خوبی پیگیری می‌شود.
بنابراین، به نظر من حسابرسی یک فرایند بسیار مهم و حیاتی در حوزه حسابداری است که به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا از صحت گزارش‌های مالی خود اطمینان حاصل کنیم و روند حسابداری و مالیاتی خود را بهبود بخشیم.